Inleiding
Ook in 2021 speelde corona nog een grote rol in ons land en binnen onze gemeentemuren. We hebben meerdere regelingen geopend om verschillende groepen binnen de samenleving te ondersteunen. Voorbeelden hiervan zijn Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandig Ondernemers (TOZO) 3, Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK), subsidieregeling Frisse Start en de compensatieregeling voor culturele ondernemers.
In financiële zin hebben we net als in 2020 veel steun gekregen van het Rijk voor verschillende beleidsonderdelen. Over deze steun en de bestemming daarvan is de raad via de bestuursrapportages en financiële memo's op de hoogte gehouden. In deze paragraaf brengen we de financiële effecten van Covid-19 in beeld. Ook gaan we in op de inzet van de ambtelijke organisatie en de verwachtingen voor 2022 en verder.
Totaal van financiële effecten 2021
In onderstaande tabel zijn de financiële effecten van Covid-19 in beeld gebracht.
Taakvelden (bedragen x € 1.000) | Meer lasten | Minder lasten | Meer baten | Minder baten | Saldo | |
Thema 1 | Onze inwoners | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
0.2 | Burgerzaken | 70 | 0 | 0 | 20 | -90 |
4.1 | Openbaar basisonderwijs | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
4.3 | Onderwijsbeleid en leerlingzaken | 2 | 15 | 51 | 0 | 64 |
5.1 | Sportbeleid en activering | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6.1 | Samenkracht en burgerparticipatie | 74 | 50 | 50 | 0 | 26 |
6.2 | Wijkteams (Stichting sociale teams) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6.3 | Inkomensregelingen (bijstand, TOZO en minima) | 24 | 199 | 276 | 0 | 451 |
6.4 | Begeleide participatie (WSW bedrijven) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6.5 | Arbeidsparticipatie | 0 | 100 | 0 | 0 | 100 |
6.6 | Maatwerkvoorziening (WMO) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6.71 | Maatwerkdienstverlening 18+ | 12 | 33 | 0 | 0 | 21 |
6.72 | Maatwerkdienstverlening 18- (Jeugdhulp deel 1) | 29 | 0 | 0 | 0 | -29 |
6.81 | Geëscaleerde zorg 18+ | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6.82 | Geëscaleerde zorg 18- (Jeugdhulp deel 2) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
7.1 | Volksgezondheid | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Subtotaal | 211 | 397 | 377 | 20 | 543 | |
Thema 2 | Onze economie | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
3.1 | Economische ontwikkeling | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
3.2 | Fysieke bedrijfsinfrastructuur | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
3.3 | Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
3.4 | Economische promotie | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Subtotaal | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Thema 3 | Onze toekomst | 0 | ||||
0.1 | Bestuur | 4 | 0 | 0 | 0 | -4 |
5.3 | Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie | 36 | 0 | 0 | 0 | -36 |
5.4 | Musea | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
5.6 | Media | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
7.4 | Milieubeheer | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Subtotaal | 40 | 0 | 0 | 0 | -40 | |
Thema 4 | Onze leefomgeving | 0 | ||||
0.3 | Beheer overige gebouwen en gronden | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
1.1 | Crisisbeheersing en brandweer | 10 | 0 | 0 | 0 | -10 |
1.2 | Openbare orde en veiligheid | 53 | 0 | 66 | 0 | 13 |
2.1 | Verkeer en vervoer | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
4.2 | Onderwijshuisvesting | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
5.2 | Sportaccommodaties | 54 | 0 | 0 | 74 | -128 |
5.5 | Cultureel erfgoed | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
5.7 | Openbaar groen en (openlucht) recreatie | 28 | 0 | 0 | 0 | -28 |
7.2 | Riolering | 30 | 0 | 0 | 0 | -30 |
7.3 | Afval | 2 | 0 | 0 | 0 | -2 |
7.5 | Begraafplaatsen en crematoria | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
8.1 | Ruimtelijke ordening | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
8.2 | Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
8.3 | Wonen en bouwen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Subtotaal | 177 | 0 | 66 | 74 | -185 | |
Thema 5 | Onze portemonnee | 0 | ||||
0.4 | Overhead | 308 | 0 | 0 | 0 | -308 |
0.5 | Treasury | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
0.61 | OZB woningen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
0.62 | OZB niet-woningen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
0.64 | Belastingen overig | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
0.7 | Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds | 0 | 0 | 1.197 | 0 | 1.197 |
0.8 | Overige baten en lasten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
0.9 | Vennootschapsbelasting (VpB) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
0.10 | Mutaties reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
0.11 | Resultaat van de rekening van baten en lasten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Subtotaal | 308 | 0 | 1.197 | 0 | 889 | |
Totaal taakvelden | 736 | 397 | 1.640 | 94 | 1.207 | |
We lichten de grootste afwijkingen (> € 100.000) toe:
- 6.3 Inkomensregelingen: In 2021 hebben we minder lasten doordat we niet het gehele bedrag TOZO 2020 hoeven terug te betalen. Namelijk het voordeel op de uitvoeringskosten 2020 van € 199.000 wordt niet teruggevorderd door het Rijk en dat is een voordeel in 2021. De hogere baten van € 276.000 zijn ontstaan doordat de uitkering voor inkomensregelingen (BUIG) coronacompensatie bevatte, maar in 2021 is het aantal bijstandsgerechtigden niet toegenomen en zodoende hebben we geen extra kosten gemaakt. Dit blijkt ook uit het voordeel op dit taakveld. Een groot deel daarvan is dus corona gerelateerd.
- 6.5 Arbeidsparticipatie: Als gevolg van Covid-19 hebben we net als in 2020 minder re-integratietrajecten ingezet. Omdat de lockdowns in 2021 wel korter duurden dan in 2020 was het totale effect kleiner dan in 2020 en zodoende hebben we ook weer wat meer kunnen uitgeven.
- 0.4 Overhead: Door Covid-19 heeft er extra ambtelijke inzet plaatsgevonden op verschillende onderdelen. We hebben in de bestuursrapportages ook telkens 25% van het coronabudget van het Rijk voor bedrijfsvoering beschikbaar gesteld. Uit de analyse van de bedrijfsvoeringskosten 2021 blijkt dat we deze middelen ook nodig hebben gehad. Er is o.a. extra personeel ingezet op onderdelen als communicatie en juridische zaken. Tevens zijn er extra BOA's en gastheren en gastvrouwen ingezet.
- 0.7 Algemene uitkering: In 2021 hebben we via de algemene uitkering middels diverse steunpakketten extra middelen ontvangen in de meicirculaire, septembercirculaire en decembercirculaire. Totaal voor bijna € 1,2 miljoen. Hierover is de raad geïnformeerd via de bestuursrapportages en memo's van de circulaires.
Zichtbaar is een uiteindelijk saldo van € 1.207.000. Dit is het overschot op corona in 2021. Dit komt voornamelijk door veel compensatie van het Rijk. Echter een groot deel van dit overschot wordt gereserveerd in de reserve NUW. Uit onderstaand overzicht blijkt dat het gaat om een bedrag van € 629.000.
Nr | Omschrijving | NUW bedrag 2021 |
|---|---|---|
1 | Bijdragen uit decembercirculaire 2021 | 324.000 |
2 | Budget verkiezingen | 27.000 |
3 | Coronagelden cultuur | 82.000 |
4 | Frisse start regeling corona | 51.000 |
5 | Nationaal programma onderwijs | 51.000 |
6 | Restantbudget gastheren/gastvrouwen | 15.000 |
7 | Jongerenraad | 32.000 |
8 | Corona toegangsbewijzen | 13.000 |
9 | BOA capaciteit corona | 34.000 |
Totaal: | 629.000 |
Voorstellen raad
Als we het bedrag gerelateerd aan corona dat wordt gereserveerd in de reserve NUW
(€ 629.000) verminderen op het overschot van € 1.207.000 dan blijft er € 578.000 over. Het voorstel is om dit bedrag af te zonderen van het resultaat en te storten in de coronareserve.
Tevens bevat deze jaarrekening een voorstel om een bedrag uit de coronareserve te onttrekken van € 169.000. Dit bedrag wordt overgestort naar de gekoppelde reserves om de kapitaallasten van de investeringen in thuiswerkmeubilair en het klimaatsysteem op de werf te dekken. Het ging in beide gevallen om noodzakelijke kosten die te relateren zijn aan corona.
Stand coronareserve | Bedrag |
|---|---|
Storting coronareserve 2020 | 546.000 |
Onttrekking BERAP 2021-I | -100.000 |
Storting coronareserve 2021 | 578.000 |
Onttrekking klimaatsysteem | -60.000 |
Onttrekking thuiswerkmeubilair | -109.000 |
Stand jaarstukken 2021 | 855.000 |
Daarmee bedraagt het nieuwe saldo van de coronareserve € 855.000.
Inzet van ambtelijke organisatie
Ook in 2021 heeft de ambtelijke organisatie zich extra moeten inspannen om alles met betrekking tot corona te regelen. Er zijn verschillende subsidieregelingen opgestart en veel extra vragen beantwoord over alle Covid-19 maatregelen. Ook het reguliere werk ging door grotendeels vanuit huis. Een verdere toelichting op de inzet van personeel in 2021 is opgenomen in de paragraaf bedrijfsvoering.
Verwachtingen 2022 en verder
Op het moment van schrijven, april 2022, lijkt het erop dat we corona grotendeels achter ons hebben kunnen laten, maar een nieuwe variant ligt nog altijd op de loer. Er zijn verschillende scenario's denkbaar in hoeverre Covid-19 een rol gaat spelen in onze maatschappij in de komende jaren. Het is te hopen dat Covid-19 mensen op termijn niet meer ziek maakt en dat we het als een gewone griep kunnen behandelen. We weten niet wat de structurele effecten van Covid-19 zullen zijn. Daarom is het een fijne gedachte om een coronareserve te hebben waar we onverwachte kosten mee kunnen dekken. Daarover zal de raad periodiek via de bestuursrapportages worden geïnformeerd. Momenteel begint de opvang van Oekraïense vluchtelingen veel van onze organisatie te vragen en staan we opeens voor een heel nieuwe uitdaging. Daarom is het van belang dat we ervoor zorgen dat we een wendbare organisatie blijven.